H Έδρα Νεοελληνικών Σπουδών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (FU Berlin) επιχειρεί να εκφράσει μια πολυπρισματική αντίληψη για τις σπουδές της νεοελληνικής γλώσσας, ιστορίας και λογοτεχνίας: καλλιεργώντας το διάλογο με τις ευρωπαϊκές λογοτεχνίες και τη γενική και συγκριτική φιλολογία, με τους διαχρονικούς «λόγους» για τον Ελληνισμό, αλλά και με τις ιστορικές σπουδές της νοτιοανατολικής Ευρώπης και τις οθωμανικές/τουρκικές σπουδές. Προωθεί τη διδασκαλία και την έρευνα στο πεδίο των φιλολογικών και ιστορικών σπουδών για τον Νέο Ελληνισμό με τα προγράμματα προπτυχιακών, μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών που προσφέρει αλλά και με τα ερευνητικά προγράμματα στα οποία συνεργάζεται. Πιο συγκεκριμένα, η Professur Neogräzistik προσφέρει:

• ετήσιο κύκλο εισαγωγικών μαθημάτων νεοελληνικής γλώσσας (10 ώ/δ εβδομαδιαίως) ως προϋπόθεση για την εισαγωγή στις σπουδές Bachelor,
• τριετές πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών (πτυχίο Bachelor) με τις νεοελληνικές σπουδές ως πρωτεύον, δευτερεύον ή τριτεύον γνωστικό αντικείμενο,
• διετές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών (πτυχίο Master) στις νεοελληνικές σπουδές,
• τριετή κύκλο διδακτορικών σπουδών (διδακτορικό δίπλωμα στη Neogräzistik),
• καθώς και θέσεις Post-Doc ερευνητών ενταγμένων στα διεπιστημονικά ερευνητικά προγράμματα, στα οποία συμμετέχει, αλλά και στο Centrum Modernes Griechenland (Κέντρο Νέου Ελληνισμού), που ιδρύθηκε με δική της πρωτοβουλία στο Freie Universität Berlin

Τριετές πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών (Bachelor)

Το τριετές προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών της Έδρας στο Βερολίνο έχει οργανωθεί ως εισαγωγή στις νεοελληνικές σπουδές με γνωστικούς άξονες τη νεοελληνική γλώσσα, την ιστορία και τη λογοτεχνία· η διδασκαλία γίνεται στα γερμανικά και στα ελληνικά, αλλά στην πορεία των τριών ετών πυκνώνει η χρήση της ελληνικής ως γλώσσας διδασκαλίας. Τα γλωσσικά μαθήματα οργανώνονται σε οκτώ εξαμηνιαία μαθήματα (τέσσερις διδακτικές ενότητες), που πέραν της κατανόησης και παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου εκβάλλουν στο τρίτο έτος των σπουδών σε σεμινάρια ιστορίας της γλώσσας και εξοικείωσης με παλαιότερες γλωσσικές μορφές της νέας ελληνικής αλλά και σε σεμινάρια λογοτεχνικής μετάφρασης και μεταφραστικής θεωρίας.

Τα τέσσερα εξαμηνιαία μαθήματα (δύο διδακτικές ενότητες) της νεοελληνικής ιστορίας στοχεύουν αφενός στην εποπτεία της ιστορίας της νεότερης Ελλάδας (αλλά και της Κύπρου και της ελληνικής διασποράς) από τον 18ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας και αφετέρου στην εξειδίκευση σε θέματα που κρίνουμε πως ενδιαφέρουν τους αυριανούς νεοελληνιστές της Γερμανίας: ιστορία των ελληνογερμανικών σχέσεων· ιστορία των μεταναστευτικών ροών· δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και μεταπολεμική ιστορία· ιστορία του Κυπριακού.

Τα οκτώ, τέλος, εξαμηνιαία μαθήματα (τέσσερις διδακτικές ενότητες) της νεοελληνικής λογοτεχνίας έχουν προσανατολισμό τόσο ιστορικολογοτεχνικό (υποστηριζόμενο από καινοτομικό ψηφιακό διδακτικό υλικό) όσο και ερμηνευτικό· αφενός εποπτεύουν τις λογοτεχνικές πρακτικές από τη δημώδη βυζαντινή γραμματεία και την κρητική λογοτεχνία έως τη λογοτεχνία του 19ου και 20ού αιώνα, αφετέρου εστιάζουν, εισαγωγικά, στη μεθοδολογία της φιλολογικής και ερμηνευτικής εργασίας όσο και, εν είδει παραδειγματικής εμβάθυνσης, σε επιλεγμένα corpora κειμένων στη βάση είτε των γραμματολογικών κατηγοριών των λογοτεχνικών ειδών, ρευμάτων, σχολών και γενεών ή θεματικών ή μορφολογικών υποσυνόλων της λογοτεχνικής επικοινωνίας. Ο τριετής κύκλος ολοκληρώνεται με την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας, τα θέματα της οποίας αντλούν κατά κανόνα από τις διδαχθείσες διδακτικές ενότητες.

Διετές πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών (Master)

Το διετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα νεοελληνικών σπουδών είναι οργανωμένο σε οκτώ διδακτικές ενότητες (δύο, κατά κανόνα, διδακτικών αντικειμένων), δύο από τις οποίες αποτελέσματα της συνεργασίας των Εδρών νεοελληνικών σπουδών στο Αμβούργο, το Μόναχο και το Βερολίνο. Οι ενότητες είναι οι εξής:

• Λογοτεχνία και πολιτισμική ιστορία του Νέου Ελληνισμού
• Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας
• Νέα Ελληνική γλώσσα: Διδακτική της γλώσσας, Ιστορία της γλώσσας και Γλωσσολογία
• Λογοτεχνική ανάλυση, Εκδοτικά ζητήματα, Πολιτισμικές μεταφορές – Επισκόπηση βασικών εννοιών (Ε-Learning)
• Λογοτεχνική ανάλυση, Εκδοτικά ζητήματα, Πολιτισμικές μεταφορές – Εξειδικευμένα σεμινάρια (Summer School)
• Γλώσσα και ύφος λογοτεχνικών και γραμματολογικών κειμένων
• Προοπτικές της έρευνας στις σπουδές του Νέου Ελληνισμού
• Ερευνητική μεθοδολογία και σπουδές του Νέου Ελληνισμού

Ο διετής κύκλος ολοκληρώνεται με την εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας.

Μαθήματα νεοελληνικής γλώσσας για ενδιαφερόμενους σπουδαστές

Πέραν των επιμέρους ακαδημαϊκών πτυχίων η Έδρα του Βερολίνου προσφέρει και μαθήματα διδασκαλίας νεοελληνικής γλώσσας για φοιτητές όμορων γνωστικών αντικειμένων του FU Berlin (αλλά και των υπόλοιπων πανεπιστημίων του κρατιδίου του Βερολίνου), λ.χ. για φοιτητές κλασικής φιλολογίας, αρχαιολογίας, σλαβικών ή τουρκικών σπουδών που ενδιαφέρονται να διδαχθούν την ελληνική γλώσσα και να αναγνωρίσουν τα μαθήματα τριών διακριτών επιπέδων γλωσσομάθειας στα οικεία προγράμματα σπουδών τους, ενώ έχει οργανώσει ένα ψηφιακό σύστημα εξάσκησης των γλωσσικών γνώσεων για τους ενδιαφερόμενους σπουδαστές.